i
Call for Papers. Special Number “Comparative Public Policies: Innovations and Challenges in a Global Context Under Strain”.
Submissions in Spanish and English are accepted until October 30, 2025, for publication in Issue 11 of the journal on April 30, 2026. Read more
el Educación Popular in the Netherlands: Politicization of Community Development as a Strategy Against Neoliberal Governance
Authors
-
Mellouki Cadat-Lampe
Movisie
https://orcid.org/0000-0001-6761-3176
Download
Abstract
This article examines the contemporary challenges facing social work
in the Netherlands, in a context where the neoliberal discourse of “self-
reliance”–which individualizes collective problems and depoliticizes
professional practice–prevails. At the same time, the Dutch community
development perspective, inspired by Paulo Freire’s pedagogy and
marking its centenary in 2025, offers new responses aimed at fostering a
politicized social work that connects personal problems with public issues.
It is no longer about activating vulnerable citizens but about mobilizing
the collective power of citizens in vulnerable situations.
The re-evaluation of the lessons learned by the Netherlands from Chile in
the 1970s, in social work and popular education, plays a significant role.
In this regard, the article outlines the historical and transnational journey
of social work ideas between Chile and the Netherlands. The Educación
Popular, developed by Paulo Freire in Chile in the context of the agrarian
reform, was brought to the Netherlands as “exemplary learning.” His
critical pedagogy of the “oppressed” has had a lasting impact on Dutch
social work. The social basis is not a preventive safety net but an arena
for awareness, collective organization, and redistribution of resources.
Community building is a strategic route to collective resilience, in which
resident participation is central to breaking through inequality.
References
Bibliographic references
Author references
Author. (2017). Persoonlijke lessen van Paulo Freire in Chili. Movisie
Author. (2018a). Popular Education: training community workers Tilburg en Rotterdam. Movisie.
Author. (2018b). Aansluiten is niet genoeg: van de sociale basis. Movisie.
Author, & Co-author. (2018c). Persoonlijke lessen van Paulo Freire in Chili. Movisie.
Author, & Co-authors. (2018). Ervaringskennis in beleid: Zo benut u optimaal ervaringskennis en deskundigheid. Movisie.
Author. (2018d, n.d.). Lou y Ernesto Repetur sobre Paulo Freire. Movisie
Author. (2020). Oud Crooswijk op een kruispunt. Een Rotterdamse wijk op zoek naar haar “wij”. Wij in de Wijk – deel 2. Movisie.
Other references (alphabetical)
Alvarez Osses, I. (2025). El surgimiento de las visitadoras sociales en Chile 1925-1940: Memoria histórica de ideología y utopía. Propuestas Críticas en Trabajo Social-Critical, 5(9). DOI: 10.5354/2735-6620.2025.76508
Autoriteit Persoonsgegevens. (2020). Werkwijze Belastingdienst in strijd met de wet en discriminerend. Autoriteit Persoonsgegevens.
Bermúdez Peña, C. (2025). Systematisation of experiences in Social Work: Practice and knowledge construction from a historical perspective. Propuestas Críticas en Trabajo Social-Critical, 5(9). DOI: 10.5354/2735-6620.2025.77004
Bermúdez Peña, C. (2021). Contribuciones del pensamiento y la acción de Paulo Freire al trabajo social latinoamericano: Algunas consideraciones. Pedagogía y Saberes, 56. DOI: 10.17227/pys.num56-13118
Boal, A. (2019, 1974). Theatre of the Oppressed (new ed.) London: Pluto Press.
Boal, A. (1998). Legislative theatre: Using performance to make politics. Routledge.
Boumans, J. (2012). Naar het hart van empowerment. Deel 1: Een onderzoek naar de grondslagen van empowerment van kwetsbare groepen. Movisie/Trimbos.
Boumans, J. (2015). Naar het hart van empowerment. Deel 2: Over de vraag wat werkt. Movisie/Trimbos.
Brakel, M. van den, Gidding, K., Lok, R., Otten, F., Vandewal, E., Bos, J., Warnaar, M., Wieman, G., Goderis, B., & Muns, S. (2024). De nieuwe methode om armoede in Nederland te meten. Verantwoording en toelichting. CBS, Nibud en Sociaal en Cultureel Planbureau.
Brörmann, N. (2010, maart). Methodebeschrijving ABCD. Movisie.
Britt, A., van den Bosch, A., Verwaijen, G., Glijn, R., & van den Berg, K. (2024, september 11). De sociale basis versterken, investeren in de toekomst | Movisie.
Butter, E. (2023, februari 25). ‘Nederlanders’, ‘buitenlanders’, ‘allochtonen’. De cijfers. Republiek Allochtonië.
Sociaal en Cultureel Planbureau. (2025, maart 4). Burgerperspectieven 2025 | Bericht 1. Den Haag: SCP.
Centraal Bureau voor de Statistiek. (2025, juli 31). Vertrouwen in mensen, recht en politiek; Europese vergelijking [Webpagina]. Centraal Bureau voor de Statistiek. https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/80518ned
Centraal Bureau voor de Statistiek. (8 april 2025). Barometer Culturele Diversiteit Gemeente Amsterdam, november 2024 [Webpagina].
Centre for Local Economic Strategies. (2019). Community Wealth Building 2019: Theory, practice and next steps.
Corella, F. E. (2012). Fundación de la primera unidad académica de trabajo social en el mundo: Su contexto emergente en los países bajos (siglo xix). Revista Reflexiones, 91(2). https://archivo.revistas.ucr.ac.cr/index.php/reflexiones/article/view/1516
Cordemans, L. (1927). Organización general de la Escuela de Servicio Social de Santiago. Servicio Social: Publicación trimestral de la Escuela de Servicio Social de la Junta de Beneficencia de Santiago, 1(3–4), 111–120. https://www.memoriachilena.gob.cl/archivos2/pdfs/mc0023755.pdf
Crul, M. R. J., Scholten, P., & Laar, P. van. (2019). Coming to Terms with Superdiversity: The case of Rotterdam. Springer Open. DOI: 10.1007/978-3-319-96041-8
Duyvendak, J. W. (2012). De opbouwwerker als architect van de publieke sfeer. Journal of Social Intervention, 21(2), 5–20.
Engbersen, R., Verweij, S., Kamp, J. van der, Nourozi, S., Panhuijzen, B., & Pelt, M. van (2021). De terugkeer van de samenlevingsopbouw. Achtergronden, praktijkervaringen en toekomstagenda (A. van den Berg, Red.). Movisie.
Essed, P. (2020). Racismekennis (M. B. G. Gircour, Vert.; Tweede druk). van Gennep; MCL.
Essed, P. (2008). Everyday Racism. In D. T. Goldberg & J. Solomos (Red.), A Companion to Racial and Ethnic Studies (1ste dr., pp. 202-216). Wiley.
DOI: 10.1111/b.9780631206163.2002.00020.x
Felten, H. (21 juli 2025). Leer studenten in zorg, sociaal werk en onderwijs over discriminatie. Sociale Vraagstukken. https://www.socialevraagstukken.nl/leer-studenten-in-zorg-sociaal-werk-en-onderwijs-over-discriminatie/
Felten, H., & Asante, A. (maart 2022). Institutioneel racisme aanpakken: Waar begin je? Movisie. https://www.movisie.nl/artikel/institutioneel-racisme-aanpakken-waar-begin-je
Freire, P. (1970). Pedagogy of the Oppressed. New York: Continuum.
Freire, P. (1972). Pedagogie van de onderdrukten. Baarn: In den Toren/Anthos.
Gemeente Amsterdam. (2022). Integrale monitor inclusie & diversiteit 2022.
Gemeente Amsterdam. (2021, januari 30). Factsheet Barometer Culturele Diversiteit 2020. openresearch.amsterdam.
https://openresearch.amsterdam/nl/page/73945/factsheet-barometer-culturele-diversiteit-2020
Gurp, S. van, & Matthijssen, R. (2020). Agenda Delfshaven 2020. Legislatief theater over lokaal jeugdbeleid Formaat.
Hameleers, M., Van Der Meer, T. G. L. A., & Boumans, J. W. (2023). They are all against us! The effects of populist blame attributions to political, corporate, and scientific elites. Communications: The European Journal of Communication Research, 48(4), 588-607.
DOI: 10.1515/commun-2021-0105
Hogeschool Utrecht (24 juli 2025). ETHOS-telling 2024: Veel verborgen dakloosheid onder vrouwen en kinderen. Hogeschool Utrecht.
Jeugdautoriteit. (2023). De Stand van de Jeugdzorg 2023. Jeugdautoriteit. https://www.jeugdautoriteit.nl/publicaties/de-stand-van-de-jeugdzorg-2023
Kaulingfreks, F. (2023). Movisie Participatielezing 2023: “Geen participatie maar ruimte voor eigenwijsheid”.
Klerk, M. de, Eggink, E., van Echtelt, P., & Kromhout, M. (met van den Berg, E.). (2022). Uitdagingen in het sociaal domein. Sociaal en Cultureel Planbureau. https://www.scp.nl/publicaties/publicaties/2022/03/15/uitdagingen-in-het-sociaal-domein
Klinenberg, E. (2020). Palaces for the people: How to build a more equal and united society. Vintage Books.
Korol, L., Fietzer, A. W., Bevelander, P., & Pasichnyk, I. (2023). Are Immigrants Scapegoats? The Reciprocal Relationships Between Subjective Well-Being, Political Distrust, and Anti-immigrant Attitudes in Young Adulthood. Psychological Reports, 126(3), 1392-1415.
DOI: 10.1177/00332941211065951
Kromhout, M., van Echtelt, P., & Feijten, P. (2020). Sociaal domein op koers? Verwachtingen en resultaten van vijf jaar decentraal beleid. Sociaal en Cultureel Planbureau https://www.scp.nl/publicaties/publicaties/2020/11/16/sociaal-domein-op-koers
Kudrnáč, A., Eger, M. A., & Hjerm, M. (2024). Scapegoating Immigrants in Times of Personal and Collective Crises: Results from a Czech Panel Study. International Migration Review, 58(2), 573-592. DOI: 10.1177/01979183231177971
Lans, J. van der (2021). Canon Samenlevingsopbouw. Canon Sociaal Werk. https://www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?cps=54
Midgley, J. (2025). Celebrating a century of international social work: Issues and Debates. Propuestas Críticas en Trabajo Social-Critical, 5(9), 8-16.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. (2023). Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/gezondheid-en-preventie/gezond-en-actief-leven-akkoord
Movisie. (2021). De terugkeer van de samenlevingsopbouw.
Nationaal Programma Samen Nieuw-West. (2024, Oktober). Community Wealth Building programma. Actieplan 2024-2025. Gemeente Amsterdam.
Opdebeeck, L., & Bevers, K. (2014). Een scène schoppen: Theorie en praktijk van het participatief drama. Formaat.
Opdebeeck, L., & Matthijssen, R. (2013). De mens in de hoofdrol handleiding participatief drama. Formaat.
Pronk, J., Ketel, J., & Liefhebber, S. (2023). De stand van administratie- en regeldruk in het sociaal werk. Movisie.
Raad voor het openbaar bestuur. (2017). Democratie is méér dan politiek alleen. Burgers aan het roer in hun leefwereld. Raad voor het openbaar bestuur. https://www.raadopenbaarbestuur.nl/documenten/2017/06/28/democratie-is-meer-dan-politiek-alleen
Regenmortel, T. van (2008). Zwanger van empowerment: Een uitdagend kader voor sociale inclusie en moderne zorg[oratie]. Fontys Hogeschool.
Scherpenzeel, R., & Knegt, T. (oktober 2023). Wat is de sociale basis precies? Movisie.
Sieckelinck, S., Kaulingfreks, F., & Poel, R. van der. (maart 2024). Jongeren in Rotterdam spelen bij Formaat met identiteit: ‘Via theater kunnen we praten.’ NIVOZ.
Sieckelinck, S., & Kaulingfreks, F. (met Winter, M. de). (2022). Speelruimte voor identiteit: Samenwerken aan veerkrachtige identiteitsvorming van jongeren. Amsterdam University Press.
Sociaal en Cultureel Planbureau. (2020). Sociaal domein op koers? https://www.scp.nl/publicaties/publicaties/2020/07/09/sociaal-domein-op-koers
Spolander, G., Engelbrecht, L., & Pullen Sansfaçon, A. (2016). Social work and macro-economic neoliberalism: Beyond the social justice rhetoric. European Journal of Social Work, 19(5), 634-649. DOI: 10.1080/13691457.2015.1066761
Stadsdeel Nieuw West. (2024). Buurtbudgetten 2024. Gemeente Amsterdam.
Stichting Formaat. (Juli 2014). Participatief Drama. Interventiebeschrijving. Movisie. https://www.movisie.nl/praktijkvoorbeeld/participatief-drama
Tweede Kamer der Staten-Generaal. (2020). Ongekend onrecht: Eindverslag. https://www.tweedekamer.nl/nieuws/kamernieuws/parlementaire-ondervragingscommissie-kinderopvangtoeslag-presenteert-eindverslag
Vereniging van Nederlandse Gemeenten. (2023). Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA): wat betekent dit voor uw gemeente?
Vertovec, S. (2007). Super-diversity and its implications. Ethnic and Racial Studies: ‘New Directions in the Anthropology of Migration and Multiculturalism’, 30(6), 1024-1054.
DOI: 10.1080/01419870701599465
Wekker, G. (2016). White innocence: Paradoxes of colonialism and race. Duke University Press. DOI: 10.1215/9780822374565
Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. (2017). Weten is nog geen doen: Een realistisch perspectief op redzaamheid. Wrr.
Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. (2005). Vertrouwen in de buurt. Wrr
Ziller, C., & Spörlein, C. (2020). Residential Segregation and Social Trust of Immigrants and Natives: Evidence From the Netherlands. Frontiers in Sociology, 5, 45.
DOI: 10.3389/fsoc.2020.00045
